Problem nadwagi i otyłości dotyka coraz większej liczby osób, a grupą, która wyjątkowo szybko przybiera na wadze, są dzieci w wieku wczesnoszkolnym i szkolnym. Łatwy dostęp do niezdrowych produktów, brak czasu rodziców na przygotowywanie zdrowych posiłków, a także… brak przykładu ze strony dorosłych to główne przyczyny złych nawyków żywieniowych u dzieci. Dowiedz się, jak kształtować te zdrowe nawyki – jakich błędów unikać i jak zachęcać dzieci do zdrowego jedzenia?

Zdrowe nawyki żywieniowe kształtują się już w brzuchu mamy

Warto pamiętać, że na nawyki żywieniowe dzieci mamy wpływ już na etapie rozwoju płodu i dziecka w brzuchu mamy. Już w tym czasie dzieci poznają smaki i przyzwyczajają się do nich. Dlatego zdrowa dieta kobiety w ciąży jest nie tylko kluczem dla zdrowia maluszka oraz utrzymania pięknej sylwetki mamy, ale także na późniejsze wybory dziecka.

Również pierwsze tygodnie i miesiące życia dziecka to okres, w którym należy uczyć dzieci zdrowych smaków. Niekiedy bywa to bardzo karkołomne, a zmęczenie, stres, nie ułatwiają tego zadania. Dlatego tak ważne jest wsparcie bliskich, którzy jednym gestem mogą odciążyć świeżo upieczoną mamę, a zebrane dzięki temu siły zaowocują jeszcze większymi staraniami względem urozmaiconej diety maluszka.

Jak wprowadzić zdrowe nawyki żywieniowe u przedszkolaka?

Pierwszym przełomowym momentem, kiedy rodzice mają ogromny wpływ sposób odżywiania się dziecka, jest pójście pociechy do przedszkola. Choć w przedszkolu nie są prowadzone sklepiki, nie są dostępne automaty z przekąskami, inne dzieci mogą przynosić smakołyki z domu. To także czas pierwszych spotkań z koleżankami i kolegami po zajęciach – jest to równocześnie czas, kiedy dziecko podejmuje pierwsze wybory. Dlatego nasza rola jest tak ważna, by dziecko uczyło się zdrowych nawyków żywieniowych.

Dzieci w wieku przedszkolnym są doskonałymi obserwatorami, bardzo szybko się uczą i równie skutecznie wyciągają wnioski. Jeśli zdrowe żywienie będzie czymś naturalnym dla całej rodziny, nasza pociecha nie będzie protestować, gdy na jej talerzu pojawiają się zdrowe produkty. Starajmy się jeść całą rodzinę to samo (chyba że zalecenia lekarza są inne). Rodzice decydują o tym, co oraz kiedy dziecko je. Posiłki spożywane o tej samej porze są idealnym rozwiązaniem, jeśli jednak z przyczyn obiektywnych nie jesteśmy w stanie pilnować pory spożywania posiłków, wypracujmy pewien schemat. Przede wszystkim pokazujmy dzieciom, że nie je się na noc, że nie je się zbyt rzadko ani zbyt często. O ile dorosłym częściej odpowiada schemat z 3 posiłkami dziennie, o tyle dzieci powinny jeść ich co najmniej 4, a najlepiej 5. Nie przymuszajmy także naszych pociech do zjadania konkretnego produktu, którego nie lubi. Brukselka, szpinak czy zupy mleczne można zastąpić innymi zdrowymi produktami – choć warto ponawiać próbę podawania ich w pewnym odstępie czasu. Nie zmuszajmy także dzieci do zjedzenia wszystkiego z talerza – nasza pociecha ma niepowtarzalną szansę wypracowania sobie nawyku najadania się do syta i nie przejadania się.

Jak kształtować zdrowe nawyki żywieniowe u dzieci w wieku szkolnym?

O ile wprowadzania zdrowych nawyków żywieniowych u przedszkolaków jest pewnego rodzaju wyzwaniem, o tyle ich utrzymanie i dalsze kształtowanie u dzieci w wieku szkolnym to jedno z najtrudniejszych zadań, z jakimi mierzą się rodzice. Sklepiki szkolne, automaty, sklepy wokół szkoły, a także smakołyki przyniesione z domu kusz rówieśników, kuszą i nasze dzieci. Niekiedy mają zwyczajnie ochotę na coś słodkiego, innym razem niezjedzenia batonika zostaje uznane przez rówieśników jako faux pas. Błędem byłoby zakazywać naszym pociechom jedzenia słodyczy czy innych przekąsek – naszym zadaniem jest pokazanie ich, że mogą być elementem diety, pod warunkiem, że zdecydowana większość posiłków będzie zdrowa:

  • zarówno u dorosłych, jak i u dzieci sprawdza się zasada 80/20 – 80% zdrowych produktów, 20% słodkości i innych przekąsek
  • 20% nie muszą stanowić kupne słodycze czy fast-foody – raz w tygodniu przygotujmy dziecku do szkoły zdrowego hamburgera, np. w wersji wege
  • posiłki powinny być różnorodne, ważna jest również forma podania – kolorowe kanapki z pomidorem, sałatki inne zdrowe pyszności smakują znacznie lepiej, gdy znajdują się modnym lunch-boxie

Zdrowe nawyki żywieniowe u dzieci – jak je wypracować, a jakich błędów unikać?

Dzieci uwielbiają naśladować swoich rodziców. Rodzic, który jedząc wyłącznie na mieście, próbuje nakłonić pociechę do jedzenia domowych obiadów, nie brzmi wiarygodnie. Podobnie, jak rodzic, który nie czyta, a do czytania namawia dzieci lub nie uprawia żadnych sportów, a stara się zaszczepić pasję do aktywności ruchowej. Pokażmy swoim dzieciom, że:

  • zdrowe jedzenie może być równe pyszne, jak to niezdrowe, kupne
  • można 2-3 razy w tygodniu sięgnąć po kawałek ciasta, ale codzienne jedzenie tabliczki czekolady nie jest właściwe
  • wspólne gotowanie jest wspaniałym sposobem na spędzanie wolnego czasu
  • słodycze i inne smakołyki nie są nagrodą

Kształtując zdrowe nawyki żywieniowe u dzieci, należy także pamiętać o nauce picia dzieci wody. Wodę, a także orzeźwiającą lemoniadę czy zdrową, własnoręcznie przygotowaną mrożoną herbatę nalewamy do butelki, bidonu czy kubka termicznego, a w ramach słodkiego napoju zaproponujmy sok owocowy (najlepiej własnoręcznie wyciskany) zamiast Coli. Tłumaczmy dzieciom, dlaczego słodycze czy chipsy można jeść sporadycznie w małych ilościach, a poprzez pyszne posiłki uczmy je, jak pyszne są warzywa, owoce, produkty pełnoziarniste i inne wartościowe produkty spożywcze.